Theo icon.evn.com.vn - 16/06/2011
Khôi phục thành công tổ máy Thủy điện Nậm Khóa 3

Tự tin với kinh nghiệm tích lũy nhiều năm về turbine gáo pelton, cùng với năng lực chuyên môn cao trong lĩnh vực hệ thống bảo vệ, điều khiển, cán bộ, công nhân Công ty Thủy điện Đa Nhim – Hàm Thuận – Đa Mi đã bắt tay vào sửa chữa các lỗi kỹ thuật nghiêm trọng của tổ máy Thủy điện Nậm Khóa 3 với mục tiêu đưa từng tổ máy vào vận hành sớm nhất và an toàn, ổn định nhất.

Nhà máy Thủy điện Nậm Khóa 3 gồm 2 tổ máy với tổng công suất 18 MW được khởi công xây dựng vào tháng 3/2008 do Công ty cổ phần Linh Linh làm chủ đầu tư. Nhà máy được đặt tại xã Nậm Xé, huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai. Tháng 9/2010, dòng điện của Nhà máy chính thức hòa lưới điện quốc gia. Tuy nhiên từ khi vận hành cho đến nay, thiết bị đã xuất hiện những lỗi kỹ thuật nghiêm trọng. Đó là hệ thống bảo vệ, điều khiển - giám sát tổ máy và bánh xe công tác của hai tổ máy đã xuất hiện nhiều vết nứt và xâm thực nặng nề.

Hệ thống bảo vệ, điều khiển và giám sát các rơ-le bảo vệ tổ máy số 2 đã bị cô lập trong thời gian dài làm cho toàn bộ tổ máy số 2 đặt trong tình trạng hết sức nguy hiểm. Với kinh nghiệm và trình độ kỹ thuật sẵn có, đội thí nghiệm hiệu chỉnh đã lần lượt tái lập lại các chế độ làm việc cho rơ-le bảo vệ, nhờ đó mà toàn bộ tổ máy số 2 đã được bảo vệ an toàn. Mặt khác, phần cơ khí, thủy lực lại không có Master trip, mọi hình thức bảo vệ đều được thực hiện gián tiếp qua PLC của hệ thống điều khiển - giám sát. Tuy nhiên, hệ thống điều khiển cũ không thể có độ tin cậy cao để làm chức năng bảo vệ. Cụ thể, ngày 20/03/2011, toàn bộ hệ thống điều khiển bị trục trặc không thể điều khiển tổ máy được. Do đó, ngay từ ngày đầu, các chuyên gia của DHD đã khuyến cáo phải lắp đặt Master Trip cho hệ thống bảo vệ, đồng thời kiến nghị lắp đặt thêm hệ thống điều khiển riêng biệt tại chỗ để bảo đảm công tác vận hành được liên tục và an toàn. Bên cạnh đó, hệ thống đo lường cũng bộc lộ rất nhiều sai sót, phần lớn các đầu dò và thiết bị đo đều không chính xác phải hiệu chỉnh lại, có nhiều đầu dò và thiết bị đo bị hư hỏng cần phải thay thế.

Bánh xe công tác của 2 tổ máy sau 3 tháng cũng không thể tiếp tục vận hành do xuất hiện nhiều vết nứt giữa các chân cánh gáo với độ sâu vết nứt khoảng 100 mm xuyên suốt từ phía trên xuống phía dưới chân cánh gáo. Để sớm đưa tổ máy vận hành trở lại, đội ngũ cán bộ kỹ thuật của DHD đã nghiên cứu lựa chọn vật liệu hàn, chọn công nghệ hàn TIG để xử lý các vết nứt và xâm thực; việc ủ và xử lý nhiệt sau khi hàn để đảm bảo hàn khối lượng lớn, nhưng đảm bảo không có sự biến dạng cho các cánh gáo. Ngoài ra, đội ngũ cán bộ kỹ thuật của DHD đã nghiên cứu thiết kế vành phân bố lực để đảm bảo độ bền cho các cánh gáo tuabin.

Từ kinh nghiệm quản lý vận hành, sửa chữa nhà máy thủy điện hơn 40 năm, đặc biệt là kinh nghiệm và công nghệ sửa chữa bánh xe công tác tuabin gáo đầu tiên ở Việt Nam, sau 40 ngày nỗ lực làm việc với tinh thần tận tụy, sáng tạo và lòng quyết tâm không ngại khó khăn, các kỹ sư của DHD đã hoàn thành công việc khắc phục xử lý tồn tại bánh xe công tác, hiệu chỉnh hệ thống điều khiển, đo lường, bảo vệ và lắp mới thành công hệ thống điều khiển, giám sát của tổ máy 2, Nhà máy Thủy điện Nậm Khóa 3, đưa vào vận hành thử nghiệm ngày 27/03/2011. Bánh xe công tác tổ máy H1 cũng nhanh chóng được sửa chữa khắc phục và đưa vào vận hành thử nghiệm ngày 12/04/2011. Kết quả và các thông số kiểm tra sau 72 giờ vận hành thử nghiệm cho thấy các cánh gáo được kiểm tra đạt kết quả tốt, không xuất hiện vết nứt trở lại, tổ máy đã vận hành đầy tải ổn định, chính thức đưa vào vận hành thương mại.

Đây là thành quả đáng khích lệ và tự hào cho tinh thần cống hiến hết mình vì công việc của đội công trình. Công tác khắc phục tồn tại cho Thủy điện Nậm Khóa 3 đã hoàn thành. Đội ngũ kỹ sư và công nhân kỹ thuật của DHD lại tiếp tục đi tới những công trình mới. Với tinh thần làm việc không mệt mỏi của đội ngũ chuyên gia DHD, những dòng điện của Thủy điện Nậm Khóa 3 lại tiếp tục hòa chung vào dòng điện quốc gia để tỏa sáng trên khắp mọi miền Tổ quốc.